niye mi önemli?
çünkü yok yok içinde.
Cezanne
mı ararsın, monet mi , mondrian, Picasso, dali, maggritte, rothko, van Gogh, Rambrant,
Boch, Rubens vs. vs. yok yok. İnanlmaz bir müze. İnsanın gözleri faltaşı
gibi açlıyor; hiii o da varmış bu da varmış diye…
Gezerken sürekli nasıl koruyorlar bu müzeyi dedim durdum, insanın soyası gelir
yani o derece… baştan çıkarcı…
Müzenin hikayesi çok duygularımı sömürdü söyleyeyim.
Babanın biri, (hii çok ayıp!, ne amiyane oldu hiç öyle denir
mi?) adam gibi adammış demek istiyorum yani,
Franz Boijman adında bir avukat kendi koleksiyonunu bağışlamak suretiyle
müzenin temellerini atıyor. yıl 1849! Sonra ona
bir diğer baba, George von Beuningen katılıyor, o da bağışlıyor
bağışlayabildiği kadar. Bu iki yüce
gönüllü adamı örnek alan diğer bazı Hollandalı zenginler de müzeye epey bişey
bağışlamışlar sonra… zaten öncülük edilince gerisi geliyor …
Bizim büyük babalar da evlerinde köşklerinde saklıyorlar
Fikret Muallaları, Şeker Ahmet Paşaları, Abidin Dinoları filan… çok anlamsız,
çok bencilce buluyorum bunu da neyse başka bişeylerden bahsedicem aslında. Topu topu beş şey.
Birincisi; oskar kokoschka gördüğüm için öyle mutluyum ki…
İkincisi şu tablo
Bu bir George Hendrik Breitner. Tablonun adı “the earring”
yani küpe. 1893’de yapılmış. öyle etkileyici ki. Dakikalarca bakabilir insan.
Aynaya yansıyan yüz çizmek ne kadar zordur düşünebiliyor musunuz? Resimdeki aynada
başka bir resim daha var ve inanlmaz. Çok görülesi bişey gerçekten.
Üçüncüsü bu;
Önce yapıldığı tarihi söylüyorum: 1560.
Enteresan olan şu; o tarihte doğa resmi çizmek diye bişey
yok. Ressamlar doğa resmi filan çizmiyorlar; resim çizmek, çizdirmek çok pahalı
bir lüks; sadece kontlar, lordlar, krallar filan ressamlara sipariş usulü resim
çizdiriyorlar; o da işte kendilerinin karılarının çocuklarının filan resimleri.
Kimse aman bir ressam tutayım da şu antreye bir göl resmi çizsin ferah ferah
bakarız demiyor yani.
İşte onun için bu ressam mühim.
Cornelis van Dalem.
Bu yetenekte, ustalıkta bir ressam ve pastoral çalışıyor.
Nasıl mı?
E, çünkü kendisi çook
zengin bir soylu ahahaahaha…
zevk için resim yapıyor yani; ne isterse onu çiziyor. Çok iyi
değil mi?
dördüncüsü;
geçen sene Brüksel’deki Magritte müzesine gidip
orada bulamayınca biraz olsun hayal kırıklığı yaşadığım “La reproduction
interdite” işe bak bu müzede çıktı. Başka birkaç tane daha Magritte var. Ama
bilirsiniz Magritteseverlerin gönlünde bu tablonun yeri ayrıdır.
Son olarak size kafkanın evini takdim edeyim;
1938 tarihli bu tablonun ismi The Doctor’s visit (Kafka’s
House)/ Doktor Ziyareti, (kafka’nın evi).
Pazargünü ressamı diye bişey duymuş muydunuz? Öyle deyince
şimdi aklıma şu TRT’de beş dakkada nehir kıyılı, bahçeli dağ evli manzara resmi
çizen kabarık saçlı amca geliyor, allah rahmet eylesin vefaat etti yakınlarda. Neyse
yok bu Hendrik Nicolaas Werkman öyle değil. Werkman’ a Pazar ressamı diyorlar
çünkü, sadece Pazar günü resim çizermiş. Kafka da yakın dostu olurmuş. Bu
tablodaki ev de gerçekten Kafka’nın eviymiş. Doktor ne alaka hiç anlamadım ama
Kafka’nın evinin duvarının kırmızısına ve ormana bakan balkonuna bakar mısınız?